Katolicka Szkoła Podstawowa im św. s. Faustyny Kowalskiej w Trzciance

Drogi Rodzicu,
jeżeli wykryłeś nieprawidłowości w mowie dziecka (w zakresie mówienia bądź rozumienia wypowiadanych komunikatów) – skontaktuj się z logopedą!

• Najczęstsze zaburzenia mowy u dzieci. Podstawowe informacje dla rodziców. – więcej... →

Szanowni Rodzice,
jeżeli wymowa Waszego dziecka budzi wątpliwości, nie bagatelizujcie tego problemu. Skorzystajcie niezwłocznie z pomocy logopedy, gdy:

dziecko podczas mówienia wsuwa język między zęby,
mowa jest świszcząca, nieprzyjemna dla ucha,
w czasie mówienia dziecko wykrzywia wargi w którąś stronę,
wymawia głoski ustne przez nos lub ma trudności z wypowiadaniem głosek nosowych,
głoski dźwięczne w, z, d, b, g, ż, dż zastępuje bezdźwięcznymi odpowiednikami,
nieprawidłowo realizuje głoskę r lub zastępuje ją głoskami j, l w 6 roku życia,
zamiast głosek k, g mówi t, d,
pięciolatek głoski sz, ż, cz, dż zastępuje głoskami s, z, c, dz lub ś, ź, ć, dź,
opuszcza głoski, części wyrazów lub mówi niezrozumiale i niewyraźnie.

Po badaniu logopeda może ocenić stan rozwoju mowy dziecka i ewentualnie skierować je do specjalistów: ortodonty (wady zgryzu, anomalie w uzębieniu), stomatologa, laryngologa (badanie słuchu), neurologa, psychologa, surdologopedy (niedosłuch) czy neurologopedy. W przypadku stwierdzenia zaburzenia mowy po uzyskaniu zgody rodziców logopeda szkolny może podjąć odpowiednią terapię.

Najczęstszymi wadami wymowy są:

sygmatyzm – nieprawidłowa realizacja głosek szeregu: s, z, c, dz; ś, ź, ć, dź; sz, ż, cz, dż,
parasygmatyzm – zamienianie wyżej wymienionych szeregów głosek,
rotacyzm – nieprawidłowa realizacja głoski r,
pararotacyzm – zastępowanie głoski r głoską l lub j,
kappacyzm – nieprawidłowa realizacja głoski k,
parakappacyzm – zastępowanie głoski k głoską t,
gammacyzm – nieprawidłowa realizacja głoski g,
lambdacyzm – zastępowanie głoski l głoską j, ewentualnie r,
paragammacyzm – zastępowanie głoski g głoską d,
bezdźwięczność – bezdźwięczna realizacja głosek dźwięcznych,
dyslalia całkowita – nieprawidłowa realizacja kilku lub kilkunastu głosek, w wyniku czego występowanie mowy całkowicie niezrozumiałej,
jąkanie i niepłynność mowy.

Wczesne zdiagnozowanie i podjęcie terapii logopedycznej jest warunkiem osiągania sukcesów w szkole, w szczególności w nauce pisania i czytania. Pozwala to uniknąć zaburzeń zachowania dziecka i przeciwdziała pogłębianiu się u niego wad wymowy.

• Mowa małego dziecka w wieku do 7 lat (okresy rozwoju mowy). – więcej... →


Okres rozwoju mowy		Najczęstsze trudności artykulacyjne
2–6 miesiąca życia	Okres melodii: • głużenie – wydawanie przez dziecko dźwięków niezamierzonych, forma naturalnego ćwiczenia narządów mowy	Każde dziecko głuży (nawet głuche).
6–9 miesiąca życia	• gaworzenie – powtarzanie przez dziecko usłyszanych dźwięków z otoczenia, • „bawienie się” wypowiadanymi przez dziecko dźwiękami	Gaworzy tylko dziecko słyszące. Jeśli do 7 miesiąca życia dziecko nie gaworzy, konieczna jest konsultacja lekarska lub logopedyczna.
1–2 roku życia	Okres wyrazu: • powtarzanie przez dziecko wypowiedzi formułowanych przez dorosłych, • naśladowanie dźwięków naturalnych (stosowanie onomatopei), • świadome wypowiadanie pierwszych słów: mama, tata, baba, • wypowiadanie samogłosek: a, e, o, u, i, y, a także spółgłosek: m, mi, p, pi, b, bi, n, ni, t, d, l.	Dziecko nie wypowiada samogłosek a, e, o, u, i, y i spółgłosek m, mi, p, pi, b, bi, n, ni, t, d, l. Dziecko w mowie upraszcza wyrazy lub opuszcza część wyrazu podczas ich wypowiadania.
2–3 roku życia	Okres zdania: • wymawianie wszystkich samogłosek (a także: ą, ę); spółgłosek: w, f, wi, fi, ś, ź, ć, dź, ń, l, li, k, g, ch, ki, gi, chi, j, ł, s, z, c, • mówienie prostych zdań, • zadawanie mnóstwa pytań.	Dziecko nie chce mówić, zastępuje mowę gestem. Dziecko zastępuje głoski s, z, c, dz głoskami sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź. Dziecko wsuwa język między zęby (pojawia się seplenienie międzyzębowe) lub skręca go.
3–7 roku życia	Okres swoistej mowy dziecka, swoistych form językowych.	–
5–6 roku życia	• wymawianie głosek: sz, ż, cz, dż oraz niekiedy głoski r, • utrwalanie wymowy głosek: sz, ż, cz, dż, r. Mowa dziecka 6-letniego powinna być już ukształtowana.	Dziecko nieprawidłowo wymawia głoski sz, ż, cz, dż (zastępuje je przez stosowanie s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź), występuje wymowa międzyzębowa lub boczna. Dziecko zastępuje głoskę r przez mówienie j lub l (pojawia się wymowa boczna, r gardłowe – nie drży czubek języka przy górnych dziąsłach podczas wypowiadania słów(.
7 rok życia	• opanowanie techniki wymowy, • chętne uczenie się wierszy i rymowanek.	Dziecko może zmieniać głoski dźwięczne na bezdźwięczne, np.: b – p, g – k, d – t, w – f, z – s. Dziecko „zapowietrza się”, mówi niepłynnie, niewyraźnie.

• Jak uniknąć wad wymowy? – więcej... →